Ans/A/AHMED PAŞA (MELEK)

AHMED PAŞA (MELEK) (?-1663)

Sadrazam.

IV. Murad’ın zamanında saraya alınmış, yetiştirilmiş ve başarılı görülerek silahdarlığa yükseltilmiştir. 1638-1639 yıllarında Diyarbakır ve sonra Erzurum valiliklerinde bulunmuş, Şam ve Halep valiliklerinde de bir zaman görev yapmış olan Ahmed Paşa, İstanbul’a döndüğünde Bağdat Eyaleti’ne atanmıştır. Ancak saray kadınlarının etkisiyle sadrazamlığa getirilmiştir (1650).

Ahmed Paşa, çeşitli sebeplerle boşalan devlet hazinesini karşılamak için "bedel-i tımar" adı ile dirlik gelirinin %50’sine yakın miktarının bir çeşit savaş vergisi olarak verilmesi ve rüşvetin önünü almak için de, memuriyetlerin devletçe satılması usulünü koymuştur. Bütün bu tedbirler ayaklanmalara sebep olduklarından başka beklenen faydayı da sağlayamamışlardır. Bir başka tedbir olarak has gelirlerinin yanında ulema, şeyh, dul ve yetim aylıklarının bir kısmının devlet hazinesine bırakılması da büyük bir tepki uyandırmış ve sarayda da iyi karşılanmamıştır.

Ahmed Paşa’nın altın ayarını eksiltmeye girişmesi de kötü sonuç vermiş, paranın kıymeti düşmüştür. Ölçü vermek gerekirse bir Macar dukası 50 akçe ederken, bu sırada 160 akçeye çıkmıştır.

Ayarı düşük akçeleri, esnaf ve sarraflara, başka para ile zorla değiştirterek askerin ücretini sağlamak istemesi üzerine çıkan bir ayaklanma sonunda görevinden azledilmiştir (1651).

Ahmed Paşa önce Silistre eyaletine gönderilmiş, İpşir Paşa’nın sadrazamlığında, sadrazam kaymakamlığına getirilmiş ise de (1654) sadrazamlıkta gözü olduğu anlaşıldığından Malkara’ya sürgün edilmiştir. Sonraki hizmetleri, bazı eyaletlerin idareciliğinde geçmiştir.