Ans/A/AKAĞALAR

AKAĞALAR

Osmanlı Sarayı’nda kullanılan hizmetlilerin bir kısmına verilen addır.

II. Murad zamanında sarayda görevlendirilen Akağalar, halifeliğin ilgasına kadar sarayda görevlendirildiler.

Akağalar, Boşnak ve Anadolu menşeli hadımlardır. II. Murad zamanında sayıları 40 kadardı.

Akağaların en büyüğü Kapı Ağası idi. Ondan sonra sırasıyla Has Odabaşı, Hazinedarbaşı, Kilercibaşı, Saray Kethüdası gelirdi. Terfi sırası aşağıdan yukarı doğruydu. Has Odabaşı terfi ederse Kapı Ağası olurdu. Yukarıdaki hizmetlilerden başka beş asker Köse başı unvanını alırdı. Köse başından alt sırada Başeski bulunur, iki asker de Üzengi Ağası adını taşırdı.

Kapı Ağası’nın, sarayın kapılarının muhafazası, içeri girip çıkanların kontrolü, padişahın özel hizmetleri gibi görevleri vardı. Akağalar genellikle kapı bekçiliği, hazine-i hümayanun korunması, harem ve diğer dairelerin denetlenmesi gibi görevleri üstlenmişlerdir. Ayrıca İçağalara yemek usulünü de Akağalar öğretirdi. Bu görevli sofra eskisi adını taşırdı.

Akağalar Enderun amirliği ile görevli oldukları için çok büyük önem taşırlardı. 1699’da Enderun amirliği Silahdar ağalığına verilince, Akağalar eski önemlerini kaybetmişlerdir.

Hadım Ali Paşa ve Hadım Sinan Paşa Akağalıktan gelme önemli şahsiyetlerdendir.