HERSEK İSYANI (1875)

Osmanlı Devleti’ne karşı yapılan ayaklanma.

1863 yılında geniş yetkilerle Bosna Müfettişi olan Ahmed Cevdet Paşa, Bosna-Hersek vilayetinin idari ve askeri teşkilatında düzenlemeler yaptı. Yeni tedbirlerin uygulanması ve konulan vergilerin çokluğundan yakınan Hıristiyan halkın, yönetimde anlaşmazlığı da giderek ayaklanma şeklini aldı. Bağımsız bir yönetime kavuşma amacını da taşıyan ayaklanmaya, sadrazam Mahmud Nedim Paşa karşı koydu. Avusturya, Almanya, Rusya ise bu direnişi destekliyorlardı. Karadağ ve Sırbistan’ın silah yardımı üzerine telaşlanan Babıali, 12 Aralık 1875’te Hersek halkının isteklerinin yerine getirileceğim belirten bir ferman çıkardı. Verilenleri yeterli görmeyen Avusturya, Almanya ve Rusya, üyelerinin yarısının Hıristiyan olmak üzere, bir ilim Meclisi kurulmasını, vergilerin Bosna-Hersek için kullanılmasını, Hıristiyanların ayinlerini serbest yapma haklarının güven altına alınmasını, İltizam (bir vergi toplama türü) usulünün kaldırılmasını istediler. Bu şartlar Osmanlı Devleti’nce kabul edildi. Ancak ayaklanma yine de durmadı.

İsyancılar Sırp ve Karadağlılarla birlikte Osmanlılara karşı savaştılar. Nihayet İstanbul Konferansı’yla Hersek bağımsızlığını kazandı.