Ans/ C/ ÇIRAĞAN OLAYI

ÇIRAĞAN OLAYI

Ali Suavi’nin önderliğinde bir grup insanın padişah V. Murad’ı tekrar tahta çıkarmak üzere, Çırağan Sarayı’nı basıp, ayaklanmasıdır (20 Mayıs 1878).

Ali Suavi, bu olayda Osmanlı- Rus Harbi yüzünden Balkanlar’dan kaçıp İstanbul’a sığınan göçmenlerden yararlanmıştır. Olaydan bir gün önce "Basiret" gazetesinde yayınladığı kısa bir açıklamada yapacağı işe dikkatleri çekmeye çalışmıştır.

İçlerinde Filibeli Ahmed Paşa’nın da bulunduğu beş yüzden fazla kişiden oluşan kalabalık, Çırağan Sarayı yakınındaki Mecidiye Camii önünde toplanmışlardı. Bu sırada Ali Suavi de bir kısım adamlarıyla Kuzguncuk’tan mavnalara binerek Çırağan Sarayı rıhtımına çıkmıştır. Ali Suavi, sarayın rıhtım tarafındaki muhafızların silahlarını toplayıp saraya girmeye çalışırken, Mecidiye Camii tarafındakiler de sarayın Paşa Dairesi ile Serdar Köşkü’nün önüne geldiler ve buradaki muhafızlarla çarpışarak onların silahlarını aldılar.

Ali Suavi V. Murad’ı dairesinde bulup kendisini yeniden hükümdar yapmak için geldiğini bildirdi ve aşağı indirdi. Bu sırada göçmenler sarayın alt katını doldurmuşlardı.

Burada II. Abdülhamid’in V. Murad’ın yanında gözcü olarak bulundurduğu Dilaver Ağa, haber göndererek asker ve zaptiye çağırmıştır. Dilaver Ağa ilk gelen askerleri divan kapısı önüne nöbetçi dikerek isyancıların dışarı çıkmalarını engellemiştir.

Beşiktaş muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa da, Çırağan Sarayı’na gelerek isyanın bastırılmasına katılmıştır. Hasan Paşa kapıcılardan aldığı bir sopayla elebaşı olduğunu anladığı Ali Suavi’nin kafasına şiddetli bir darbe ile vurmuş ve onu öldürmüştür. Şaşkınlıktan faydalanan paşanın adamları da ateş ederek ayaklananlardan çoğunu öldürüp, sağ kalanları teslim almışlardır. Bunlar başta Filibeli Ahmed Paşa olmak üzere çeşitli cezalara çarptırılmışlardır.