Ans/r/ RÜUS

RÜUS

Vezir, beylerbeyi tımar ve zeamet sahipleri dışında, diğer devlet işleri ile görevli Hazine ve Evkaftan maaş alan devlet memurlarının tayin kağıdı için kullanılır.

Bunlar Divan-ı hümayun rüus kaleminde bulunan rüus defteri adlı deftere kaydedilirdi. Rüuslar genellikle üç gruptur.

1-Rüus kalemi rüusları: Şeyhülislam ile İstanbul, Eyüp, Galata, Üsküdar kadılarının, Babüssaade ağası ile Yeni Saray ağası ve Enderun serkilercisi yönetiminde olan görev sahiplerinin, Anadolu’daki vakıfa ait hizmetlilerin ve kale muhafızlarının rüuslarına denirdi.

2-Ordu rüusları: Sadrazam yönetiminde olan vakıflar, seferde olan Kapıkulu süvari bölüklerine, cebeci, topçu, top arabacı, müteferrikalara ait rüuslardır. Bunları sefer zamanında sadrazam yazardı.

3-Rikap rüusları: Bunlarda ikiye ayrılırdı.

a- Küçük ruznamçe rüusları: Kapıcılar, avcı bölükleri, Divan-ı hümayun katipleri, çaşnigirler, İstanbul’da bulunan divan çavuşları ve emekli müteferrika rüusları.

b-Piyade rüusları: Saray aşçıları, alemdarlar, mehterler, Divan-ı hümayun sakaları, hassa çamaşırcıları, saraya mensup (ehl-i hiref) sanatkarlar, eski saray ve Galatasaray kapıcıları, Anadolu kalelerindeki subaylar, tersane mensupları, saray doktorları, esnaf kethüdaları ve mukataa katiplerine ait rüuslar.

Ayrıca, Medrese eğitimini bitirip "Mülazım" olanlardan imtihanlarda başarı gösterenlere verilen (berat) belgesinin adıdır.